Een begrijpelijke vraag, die vaak aan me gesteld wordt. Tijd voor opheldering dus. Er kan inderdaad enige overlap zijn tussen de rol van een coach, een counselor en een psycholoog; allemaal bieden ze een vorm van mentale begeleiding. Er zijn ook grote verschillen. Wat het beste bij een situatie past, hangt af van persoonlijke thema’s, doelen en de aanleiding om hulp te zoeken.
Wat is coaching?
Een coach is iemand die mensen of teams op een positieve manier stimuleert en begeleidt bij veranderprocessen en het behalen van doelen. Coaches kunnen helpen bij bewustwording van patronen en mechanismen waardoor het doel tot nu toe niet op eigen kracht bereikt is. Ook helpt een coach bij het ontwikkelen van nieuwe strategieën en het nemen van actie om die doelen te bereiken. Een coach daagt uit en confronteert, waar dat bijdraagt aan de verandering die je wenst. Er zijn veel soorten gespecialiseerde coaches op het gebied van bepaalde onderwerpen, of op basis van een specifieke methodiek. Hoewel coaches, waar helpend, naar het verleden kijken om patronen van coachees te begrijpen, richten ze zich vooral op het heden en de toekomst. Een coach behandelt geen psychische aandoeningen. Coaching is doelgericht, laagdrempelig en duurt vaak niet langer dan een aantal maanden.
Als coach begeleid ik mensen met thema’s als (werk)stress, zelfverzekerdheid, zichtbaar durven zijn, (werk)relaties met anderen, ontdekken wie je werkelijk bent en wat je wil. Mijn coaching is erop gericht mensen weer meer regie over hun eigen (professionele) leven te laten pakken. De coachee zit in de driver’s seat en neemt zelf verantwoordelijkheid. Ik gebruik hierbij diverse methoden en technieken, zoals NLP, Voice Dialogue, Schematherapie, Transactionele Analyse, Gestalt Therapie, Awareness en Mindfulness. Nieuwsgierig naar deze methodieken? Hier lees je er meer over >>.
Wat is counseling?
Een counselor is gespecialiseerd in het bieden van emotionele ondersteuning bij persoonlijke problemen, emotionele uitdagingen of relationele conflicten. Daarnaast helpt een counselor bij het ontwikkelen van gezonde copingstrategieën. Counselors kunnen werken in verschillende settings, zoals op scholen, bij bedrijven, in de zorg en vanuit eigen praktijken. Counselors maken vaak gebruik van therapeutische technieken en interventies om cliënten te helpen inzicht te krijgen in hun emoties, gedachten en gedragingen. Het doel van counseling is meestal het verbeteren van het welzijn van de cliënt en het bevorderen van persoonlijke ontwikkeling.
Counseling is minder doel- en actiegericht dan coaching. Ten opzichte van coaching biedt counseling meer ruimte om in te gaan op het ontstaan van bepaalde mechanismen en patronen, het begrijpen van gedragingen en emoties en voor emotionele steun. Een counselor behandelt net als een coach geen psychische aandoeningen en trajecten zijn kortdurend en laagdrempelig.
Als counselor ondersteun ik individuen die te maken hebben met een rouw en verdriet. Bij rouw denkt men al snel aan een overlijden, maar ik help mensen ook omgaan met andere vormen van verlies, zoals het verlies van baan, gezondheid, toekomstperspectief of een relatie. We maken in essentie in al die situaties een vergelijkbaar proces door op emotioneel, mentaal en fysiek niveau. Ik help mensen die met deze vormen van verlies te maken hebben of in het verleden hebben gehad (geblokkeerde of ontkende rouw) en ik begeleid ze bij de rouwarbeid die er te doen is. Want in tegenstelling tot wat nog vaak wordt gedacht, is rouw geen passief proces. De tijd heelt niet alle wonden vanzelf. Rouw is (ver)werken. Ik maak als rouwcounselor gebruik van diverse methoden en modellen van onder meer Freud, Worden, Keirse, Lindemann, Anderson, Parkes en Bowlby.
Wat is een psycholoog?
Een psycholoog is opgeleid in de wetenschap van menselijk gedrag en mentale processen. Sommige psychologen richten zich op therapie, terwijl anderen zich bezighouden met onderzoek, onderwijs, advies of andere gebieden binnen de psychologie. Er zijn verschillende specialisaties, zoals klinische psychologie, counselingpsychologie, neuropsychologie en sociale psychologie. Psychologen onderzoeken en behandelen psychische problemen, klachten en aandoeningen. Ze voeren psychologische evaluaties uit, stellen diagnoses en bieden therapie of interventies.
De grenzen tussen de rollen van coach, counselor en psycholoog kunnen soms vervagen, afhankelijk van de context en de specialisatie van de professional. Bij milde psychische problemen kan het traject bij een psycholoog kortdurend zijn, maar het is ook mogelijk om langere tijd onder psychologische behandeling te blijven. Waar in coaching altijd sprake dient te zijn van gelijkwaardigheid tussen coach en coachee en de coachee in staat wordt geacht op een gezonde manier voor zichzelf te kunnen zorgen, is er bij therapie soms een meer duidelijke hulpverlener-patiënt-relatie. Maar dit is sterk afhankelijk van de problematiek, het type therapie en de therapeut.
Ik ben opgeleid tot coach en counselor. Ik ben geen psycholoog en stel geen diagnoses. Bij ernstiger psychische verwarring, psychiatrische klachten of (het vermoeden van) een mentale stoornis, kan ik doorverwijzen naar een psycholoog of specialist.
Kortom…
Terwijl een coach zich vaak richt op het bereiken van specifieke doelen en veranderprocessen aanmoedigt, richt een counselor zich ook op het bieden van emotionele ondersteuning. Een psycholoog richt zich op het begrijpen en behandelen van psychische problemen. De grenzen tussen deze rollen kunnen soms vervagen, afhankelijk van de context en de specialisatie van de professional.